Uit het Assendelft van de vorige eeuw

‘Opgroeien in het dorp Assendelft was heerlijk’, vertelt de 89-jarige Piet van Steen. ‘De vrijheid, de ruimte, de natuur om me heen. Altijd buiten spelen. Achter ons huis op nummer 770 lagen de weilanden en keken we zo naar Uitgeest.

Een diepe tuin waar mijn vader wel zo’n 400 kippen hield. De tuin grensde aan een sloot, waarboven de kakhuisjes stonden. Daar ben ik wel eens ingevallen,’ grinnikt Piet met twinkelende ogen. ‘Dat was de enige eer dat mijn moeder van mij stond te kokhalzen, terwijl ze me buiten met de tuinslang afspoot. De stank was niet te harden!” Het rustige lintdorp Assendelft. En toch was er genoeg reuring in het dorp. Er kwamen allerlei mensen langs: de vuilnisman met paard en wagen, de voddenboer die een klein presentje gaf als je vodden inleverde, de bratjesman die stopgaren verkocht, de buikorgelman.Het wisselen van de seizoenen kwam extra bij je binnen door de bijbehorende geuren, het maaien en keren van het gras, de penetrante geur bij het gieren en de heerlijke geur die opsteeg uit het opgetaste hooi dat op pramen naar de kapbergen werd vervoerd.

Toen Piet negen jaar was, brak de oorlog uit. Er kwam een moestuin, waar hij vaak in moest wieden, zijn moeder weckte de oogst en de kippen verdwenen, net als het vee in de omgeving. In de weilanden was hier en daar een diepe krater geslagen door gevallen bommen. In die kraters bleef het water staan en daar gingen Piet en zijn vriendje op een zonnige zondag in 1943 zwemmen toen zij werden opgeschrikt door een laag, angstaanjagend gebrom. Vliegtuigen! De jongens doken tegen het weilandhek om dekking te zoeken.

Voor hun ogen zagen ze de lucht donker kleuren door de vele Messerschmitts en Spitfires. Een luchtgevecht speelde zich voor hun ogen af. Een Duits vliegtuig werd geraakt, de piloot sprong uit het brandende toestel. Tot hun afgrijzen zagen de jongens dat de man in brand stond en de vlammen naar de parachute opklommen. Met een enorme vaart viel de 23-jarige piloot naar beneden, landde in de Dorpsstraat bij nummer 270 en overleed ter plekke.

Foto links Piet in 2020 en op de foto rechts Piet en zijn zusje.

Marjo Verhaar, schrijfster Levensboeken Humanitas Zaanstreek.